Circus

Het was in 1767 de Engelsman Beates die Parijzenaars voor de eerste maal kennis liet maken met wat we nu een circus zouden noemen. Een stukje grasland, palissade eromheen, paarden en publiek binnen en een touw tussen piste en nieuwsgierige toeschouwers. Meer heb je eigenlijk niet nodig en het werkte. In de volgende jaren kwamen anderen met hun paardenspul, meer Engelsen, Fransen, een enkele Duitser. Het publiek bleef ook komen en op 17 october 1783 trok Philippe Astley, een Brit met ervaring, de stoute schoenen aan en opende in de Faubourg du Temple een ronde zaal met twee rijen stoelen en 2000 kaarsen. Een overdekt spektakel, waar je behalve met paarden je kon vermaken met acrobaten, jongleurs, mimespelers, clowns en sterke mannen. Het wintercircus was geboren.

Tot midden 19e eeuw heeft het gebouw dienst gedaan, later overgenomen door de Italiaan Antonio Franconi. In de zomermaanden kregen de Franconi's toestemming van het Parijse stadsbestuur om op het Carré Marigny bij de Champs Elysées ook een grote tent neer te zetten. Op die manier kreeg het verwende publiek de smaak goed te pakken en de roep om een echt circustheater nam toe. Op vrijwel dezelfde plek als de Franconi-tent kreeg Louis Dejean in 1851 een vergunning om te gaan bouwen. Hij stapte naar stadsarchitect Jacques Hittorff en zei 'Bouw daar voor mij een circus voor 5000 personen en een manege voor 200 paarden en maak het zo fraai dat het een monument zal worden'.

Acht maanden later, op 10 december 1852, was Hittorf klaar. Een koepel van ruim 22 meter hoog, een polygone met 20 zijden en een diameter van 41 meter. Rond de piste van 13 meter doorsnee stonden inderdaad 5000 zetels, het gebouw was verfraaid door vele kunstenaars en een dag later werd het officieel geopend. Door niemand minder dan de kersverse keizer Napoleon III, die zijn hele hofhouding op een feestje trakteerde en het Cirque Napoleon noemde. Dat duurde slechts tot de volgende revolutie, toen werd het Cirque National.

In 1873 werd de traditie hersteld door de benoeming tot directeur van Victor Franconi, nazaat van Antonio. Hij keerde terug naar de bron en tot de dag van vandaag heet de conception remaquable gewoon Cirque d 'Hiver.
Rond de eeuwwisseling taande de belangstelling voor paarden en clowns en in 1907 werd er een bioscoop in de koepel gevestigd. Maar vanaf 1923 overheerste weer de geur van zaagsel en paardenmest en grote circusnamen als Fratellini en Bouglione hebben voor minstens zo grote successen gezorgd. Een hoogtepunt was in 1955 de complete verhuizing van Hollywood naar de Champs Elysées voor opnamen van de film Trapeze van regisseur Carol Reed met topsterren Burt Lancaster, Tony Curtis en Gina Lollabrigida. Sandrina Bouglione deed als dubbel voor La Lolla het trapezewerk, maar Lancaster maakte zelf als ex-circusklant de salto's in de nok.

Sinds 1999 is Francesco Bouglione de baas van het spul en deze winter telde het affiche met artiesten niet minder dan 17 nationaliteiten. Circus leeft in Parijs, al mogen er nu van de pompiers niet meer dan 1650 toeschouwers rond de piste.