Congiërge

De congiërge in Nederland is een soort huisbewaarder op school. Zorgt voor nieuwe wc-rollen, mag op de bel drukken, is vraagbaak voor de kids en helpt overblijfmoeders te overleven. Meestal een man en vaak in het diepst van zijn verlangen toch een beetje onderwijzer.
In Frankrijk, en dan speciaal in Parijs, is de congiërge altijd een oudere vrouw. Weduwe, beetje chagrijnig, poes in de buurt en zichtbaar een zwaar leven achter de rug. Voor de buitenwereld vrijwel onzichtbaar bewaakt ze de ingang van een paar etages appartementen en houdt bewoners en bezoekers angstvallig in de gaten. Zorgt voor rust, sorteert de post en handhaaft met ijzeren hand de door haar zelf opgestelde huisregels. Beantwoord daarmee volstrekt aan het beeld dat in talloze Franse films tientallen jaren lang is neergezet.

Desondanks gaat in 2009 een film in première waarin deze onmisbare schakel in het sociale leven weer eens tot op het bot wordt ontleed. Door de critici nu al bestempeld tot de verrassing van het jaar en gedraaid naar pas de tweede roman van schrijfster Muriel Barbery, L'Elégance du hérisson. Maar wel een verhaal dat al vier keer is bekroond.

Hoofdrolspeelster Josiane Balasko (foto) is congierge Renée: 'Ik ben 54, de conciërge van Rue de Grennelle no. 7, een gebouw waar de Franse bourgeoisie woont. Ik ben weduwe, klein, lelijk en viezig, ik heb eksterogen aan mijn voeten en, op sommige ongemakkelijke ochtenden, een stinkende adem. Maar bovenal ben ik zo in overeenstemming met het idee dat men zich gemaakt heeft van conciërges dat bij niemand het idee op zou komen dat ik meer geletterd ben dan al deze rijken'.

Dochtertje van één van die rijken is de 12-jarige Paloma: ' Al heel lang weet ik dat mijn eindbestemming die viskom is van het volwassen bestaan. Hoe ik dat weet? Omdat ik toevallig heel intelligent ben. Bijzonder intelligent zelfs. Daarom heb ik mijn besluit genomen: aan het eind van dit schooljaar, de dag dat ik 13 wordt, pleeg ik zelfmoord.'
Alles verandert in het leven van deze twee wanneer plotseling een bejaarde Japanner een apartement gaat bewonen.

Boek een topper (in NL Elegant als een egel - ISBN 9044610956), film moeten we nog even op wachten.