Elite

Frankrijk is zo centralistisch, dat zelfs het project om dat te veranderen in Parijs is gestart. De revolutie ruim 220 jaar geleden heeft in feite geen spat veranderd. Toen was de koning met zijn hofhouding de baas, nu zijn het ambtenaren in de hoofdstad die de dienst uitmaken. In tegenstelling tot NL, waar ambitie vooral uitmondt in een baan bij bank of bedrijfsleven, is elke student in Frankrijk dus uit op de stoel van een hoge ambtenaar. Le grand commis d’État, de top van de ambtelijke ijsberg. Een opstapje als locale inspecteur der belastingen staat garant voor een glanzende loopbaan in overheid, politiek, maar zelfs bedrijfsleven.

Voor de eerste stap ontkom je niet aan een opleiding bij één van de grandes écoles. Geen universiteiten, maar staatsscholen gekoppeld aan ministerie of ander overheidsorgaan. Absolute top de Parijse École Nationale d’Administration ENA, die je klaarstoomt voor de ambtelijke elite. Het zijn dan ook de énarques die Frankrijk regeren en vooral bekend staan als arrogante technocraten, of ze nu rechts of links zijn. Recente voorbeelden van geslaagde énarques: Jacques Chirac, Valéry Giscard d’Estaing, Laurent Fabius, Dominique de Villepin en Ségolene Royal.

...Giscard d'Estaing als ENA-docent in het filiaal Strasbourg...

Het was overigens de communistische voorman Maurice Thorez die in 1945 als eerste de leiding kreeg over de ENA. Wellicht als beloning voor het linkse verzet in de oorlog. Helaas bleek jaren later dat Thorez tijdens de eerste oorlogsweken in 1939 gedeserteerd was uit het leger en tot 1944 veilig in Moskou verbleef. Een smet die de ENA verder geen nadeel berokkende, al zal het aantal afgestudeerde communisten niet groot zijn.

In de huidige regering opvallend weinig oud-ENA studenten. Misschien wel omdat hun president het zelf moet doen met een rechtenbul, waarna hij mislukte aan het Institut d'Études Politiques in Parijs door onvoldoende kennis van Engels.

Gisteren marcheerden ministers en staatssecretarissen au grand complet achter hun premier François Fillon (midden, ongetwijfeld vanwege zijn bescheiden lengte door Sarkozy uitgekozen) naar het Elysée om hun president een gezond nieuwjaar en 'beaucoup d’énergie' te wensen.

Fillon is Sarko in ieder geval in het Engels de baas door zijn huwelijk met de Britse Penelope Clarke.