Brassaï

Drie maanden voor het einde van de 19e eeuw wordt Gyula Halasz geboren. Op 9-9-99 in Brasso, Transsylvanië. Land van vampiers en Dracula, nu deel van Roemenië. Na studies aan kunstacademies in Budapest en Berlijn is er voor de jonge kunstenaar maar één weg. Zoals velen voor hem vertrekt hij naar Parijs en kiest als pseudoniem Brassaï, naar zijn geboortedorp. Hij schildert straatbeelden, leert Frans door de boeken van Marcel Proust te lezen, krijgt een baantje als journalist en maakt in het ratjetoe aan kunstenaars kennis met latere grootheden als schrijver Henry Miller en dichter Jacques Prévert. Een vruchtbare voedingsbodem voor creativiteit.

Met een geleend fototoestel ontdekt Brassaï in 1929 Parijs voor 't eerst door de lens. Hij is direct verkocht en koopt van zijn eerste gespaarde francs een Voigtländer, toen al een topcamera. Tijdens nachtelijke zwerftochten door de stad schiet hij honderden opnamen, die in 1932 de basis vormen voor zijn befaamde fotoboek Paris de Nuit. Niet alleen architectuur fascineert hem, vooral de mensen die de donkere uren bevolken. In bars en op straat legt hij de nachtvlinders vast. Clochards, prostituees, verliefden, danseressen en karakteristieke koppen.

De bekendste foto is ongetwijfeld die van de al wat oudere hoer Bijou. Een dikke Parisienne, zwaar opgemaakt en behangen met veel glaswerk. Madame Bijou was woedend toen ze haar portret in het boek zag, maar kalmeerde voorspelbaar bij een stapeltje ouwe francs.
In de veertiger en vijftiger jaren fotografeert hij ook de Parijse beau monde. Portretten van Salvador Dali, Pablo Picasso, grote balletten en chique opera's. Het leven van rijken en intellectuelen. Hij maakt een film (prijs op het festival van Cannes), schrijft boeken en werkt in zijn nadagen aan beelden van brons en steen.
Maar Brassaï blijft tot zijn dood in 1984 toch vooral the eye of Paris, zoals Henry Miller hem in één van zijn verhalen noemt.

Voor een uitzonderlijke herinnering aan Parijs en het verdwenen Frankrijk is La France de Maigret een perfect idee. 216 pagina's top fotokunst (uitgeverij Omnibus) met werk van Brassaï en tijdgenoten als Cartier-Bresson en Doisneau. Plus teksten van Georges Simenon.
Voor € 35 een nostalgische reis in de tijd.