Les joutes

Voor het publiek een vrolijk tijdverdrijf op een zonnige namiddag, voor de deelnemers een serieuze sport met zelfs kans op enig lichamelijk ongemak. In de havens van de Languedoc is het een zomers spektakel waar veel volk op afkomt. Zoals in 1270, toen soldaten en matrozen het lange wachten op het vertrek van de eerste kruistocht met Saint Louis in Aigues Mortes afwisselden met een kamp op het water. Vergelijk het met een middeleeuws riddertoernooi, maar dan wat vochtiger. In een klein bootje probeerden ze elkaar met een riem het havenwater in te duwen, wat ongetwijfeld ook in die tijd veel hilariteit zal hebben opgeleverd. Het spelletje werd al snel bekend bij andere wakkere zeebonken en in de archieven van Agde is ooit een document gevonden met een officieel reglement voor les joutes op pinksterzondag 1544 .

In de hele regio werd daarna op zon- en feestdagen door sterke mannen getracht elkaar te water te krijgen, niet zelden aanschouwd door een deftige heerschap die voor de prijzenpot zorgde. Zo bezocht de al eerder genoemde gouverneur van de Languedoc, de hertog van Montmorency, de joutes van Agde in 1601 en trok kardinaal De Richelieu, die zijn religieuze baan combineerde met staatszaken onder Louis XIII, naar Frontignan voor een potje duwen. Sète beleefde de eerste joutes in 1666 bij de opening van de nieuwe haven en mocht in 1745 zelfs koning Louis XV verwelkomen.

Sète (hier nog Cette) begin vorige eeuw

Echte sport werd het in 1933 bij de oprichting van de Fédération des Joutes Languedociennes en sinds 1973 bestaat er ook een competitie in Provence-Côte d 'Azur, wel met eigen spelregels. Overigens zijn er in heel Frankrijk meer dan honderd clubs, veelal met een eigen uitleg van de regels. Een groot deel daarvan gebruikt de rivier de Rhône als strijdtoneel, maar algemeen wordt de Languedoc als centrum van de sport beschouwd.
Daar wordt gestreden tussen een rode en een blauwe barque waarop 8 tot 10 roeiers en een jouteur, degeen die de lans hanteert op een verhoging achterop de boot. Met dat wapen moeten ze de tegenstander uit z'n evenwicht brengen met een nat pak als ultiem einddoel. Afhankelijk van het gewicht worden deze duwers in aparte klassen ingedeeld, zodat de kleintjes ook een kans hebben. Er zijn nog wel wat kleine lettertjes, een boel ritueel en zelfs muziek speelt een rol. Maar voor de toeschouwers telt dat nauwelijks, als er maar flink veel onderuit gaan.

Vanaf dit weekend beginnen de wedstrijden. Hoogtepunt is het toernooi van Saint-Louis dat elk jaar op 25 augustus in Sète wordt gehouden. Een dag eerder kun je in Grau-du-Roi naar de zwaargewichten. Reserveer er een tafeltje voor de lunch langs de kade en je zit eerste klas.