Dodelijke sport

Een beetje middelbare school in Frankrijk heeft een sportaccommodatie om je vingers af te likken. Neem het zuidelijke stadje Uzès. Een 400 meter athletiekbaan, overdekte hal èn voetbal/rugbyveld. Voor een olympisch zwembad kun je 20 km verder terecht in Nîmes. Bijna 60 procent van de Franse kids tussen 12 en 17 jaar doet 't bij een sportvereniging. Top-3: judo (of andere vechtsport), voetbal en basketbal. En was het niet Pierre de Coubertin die de moderne Olympische Spelen in de benen hielp?

Sporthelden schoppen het vaak ver nadat ze het trainingspak hebben uitgetrokken. Guy Drut, gouden medaille 110 m horden op de Olympische Spelen 1971, lukte het zelfs ministre de la Jeunesse et des Sports te worden in het kabinet Juppé. Jean-Claude Killy (links), drie keer ski-goud op de winterspelen 1968 in Grenoble, werd Olympisch bobo en was jarenlang de baas bij Amaury, organisator van de Tour de France. Rugbycoach Bernard Laporte werd na het succes op de WK in 2007 door Sarkozy binnengehaald als staatssecretaris voor sport.

De oude Gallo-Romeinse elite, die niet op een drupje bloed keek, had arena's en stadions en natuurlijk het wilde wagenrennen. De middeleeuwers deden 't ook liever een beetje ruig. Toernooien, waarbij groepen ruiters elkaar te lijf gingen, waren echt niet alleen voor koningen en hun ridders. Een flinke vent met paard kon roem (dus geld) oogsten en bij succes zelfs de titel chevalier. Echt linke soep was de joute équestre waarbij twee ruiters elkaar met de lans moesten toetakelen. Als 't effe kon zo bloedig mogelijk en vaak met fatale afloop. Iets minder gewelddadig was het pas d'armes, waarbij een ongewapende ruiter bijvoorbeeld brug of poort met lijf en paard moest verdedigen tegen andere bereden vechtersbazen.

In 1559 organiseerde koning Henri II in Parijs, vlakbij de huidige Place des Vosges, een joute équestre. Feestje voor dochter Elisabeth die hij net had uitgehuwelijkt aan de Spaanse koning. Zelf kwam hij in de ring tegen de kapitein van zijn Schotse garde Gabriel de Montgomery (boven). Het eerste treffen was onbeslist en graaf Montgomery stelde slim voor het er maar bij te laten. Henri wilde echter nog een rondje, maar had beter naar profeet Nostradamus kunnen luisteren. Die had namelijk voorspeld dat dit een rondje teveel zou zijn. Montgomery's lans brak op zijn harnas, een deel drong door het vizier in het koninklijke hoofd en tien dagen later was 15-jarige zoon Francois II koning. Alle toernooien en joutes werden verboden. Het hof moest voortaan de verveling verdrijven met de favoriete sport van de onfortuinlijke vader, het bedaarde jeux de paumes, de eerste vorm van tennis.

Met Montgomery (voorvader van de Britse generaal in Wereldoorlog 2) liep het ook niet goed af. Als leider van protestants verzet werd hij in 1574 op bevel van katholieke koningin Catherine de Médici op een Parijs schavot aan een touw geknoopt.
Niet zo sportief, wel zo dodelijk ...