Bernard Buffet

Het was misschien wel de enige 20e eeuwse Franse schilder die een groot publiek bereikte. Waarschijnlijk omdat hij, te midden van een golf aan abstracte collega's, trouw bleef aan zijn figuratieve, dus herkenbare stijl. Maar wellicht ook omdat hij de Holocaust een gezicht gaf en Frankrijk hem als schaamlap gebruikte voor de velen die verkeerde keuzes maakten. Het werk van Bernard Buffet weerspiegelt tegelijk zijn leven. Van het paradijs van de succesvolle kunstenaar tot de hel van de oorlog die hij verbeelde. Een zwarte kant die hem uiteindelijk tot het onvermijdelijke bracht.


Geboren in Parijs waar hij studeert aan de Ecole Nationale Supérieure des Beaux-Arts. In 1945 is hij 17 jaar en exposeert al in een Parijse galerie. Zijn werk is typisch naoorlogs. Stillevens waar de armoede vanaf straalt, naakten, melancholische zelfportretten, indringende Parijse stadsgezichten. Opgebouwd uit krachtige zwarte lijnen met kleuren waar een grijze waas overheen lijkt te hangen. Vaak geïnspireerd door beelden uit de concentratiekampen. Somberheid en dubbelzinnigheid, de dood en de clown, oorlog en rust, verstarde figuren en verstilde landschappen. Het sluit aan bij het existentialisme van populaire schrijvers als Sartre en Simone de Beauvoir. Zijn ster rijst en in de tweede helft van de jaren vijftig is hij een onverzadigbaar fenomeen met een enorme productie. Hij breekt internationaal door als snel verdient hij met zijn doeken net zo veel als de grote Picasso.

Hoewel Buffet in het begin van zijn carrière toonaangevend kunstenaar is, keert het tij. In de zestiger jaren is het abstractie wat de klok slaat en raakt zijn nog altijd figuratieve werk in kunstkringen omstreden. Dat raakt hem zeer, desondanks blijft hij publiekslieveling en de kassa rinkelt door. Na een paar jaar werken in Manosque in de Provence koopt hij het kasteel L'Arc bij Aix-en-Provence, rijdt rond in een Rolls Royce met chauffeur en trouwt zijn muze Annabel Schwob. Drank en twijfel worden afgewisseld met goede tijden in Bretagne en Normandië, waar hij zijn eerste vakanties met zijn moeder doorbracht. Maar in 1986 keert hij terug naar de Provence en koopt een domaine bij Tourtour.

Doch de jarenlange kritiek op zijn werk eist zijn tol. Op 4 october 1999 thuis in Tourtour, kiest hij na ruim 8000 schilderijen voor het laatst een penseel. Een zwarte plastic zak voorziet hij van zijn naam en trekt hem over het hoofd.
De zelfmoord als ultieme creatie.