Barrage

Vijftig jaar geleden, 2 december 1959, stortte de Barrage de Malpasset in. Zeven jaar eerder gebouwd in het riviertje de Reyran, een kilometer of 15 noord van Fréjus in de Var. Zomers altijd droog, maar in de koude maanden een woeste stroom na hevige regenval. De dam van 60 meter hoog overspande 400 meter van het rivierdal. Aangelegd met veel oponthoud door geldgebrek en stakingen. Het beton was daardoor niet homogeen genoeg, bleek later een verklaring. In de buurt was mijnbouw, zodat ook de ondergrond onstabiel was. Bovendien werd bij de aanleg van de autoroute A8, 200 meter verderop, met veel explosieven gewerkt.

Tussen 19 november en 2 december  viel 50 cm regen, de laatste 24 uur zelfs 13 cm. Al snel begon water door de dam te sijpelen en in de ochtenduren van 2 december, toen de bewaker op zijn Mobylette ging kijken, spoelde water over de top. De man sloeg alarm, maar kreeg geen toestemming kleppen te openen. Iemand hogerop was bang dat net gebouwde pilaren van de brug in de A8 zouden wegspoelen. Pas om zes uur ’s-avonds mochten de kleppen open. Te laat.

Om 21.13 brak de dam en een 40-meter hoge muur van water joeg met 70 km per uur de vallei in. 600 ton aan brokstukken van de dam werden meer dan anderhalve kilometer meegesleurd. Alles op hun weg werd vernietigd. Het gehucht Malpasset, de kolenmijn van Bozon, de bouwplaats van de A8 bestonden niet meer. 15 kilometer verderop aan de kust liep de westelijke helft van Fréjus grote schade op, voordat het water in zee kon stromen.

420 officiële doden werden geteld, naar schatting waren het er zeker 100 meer. Omdat ook toen al veel illegalen op bouwplaatsen werkten en sliepen. De eerste slachtoffers in hun huisje op 2 km afstand waren de bewaker, zijn vrouw en 3-jarige zoontje. Resten van de dam zijn nooit opgeruimd.

Malpasset betekent vrij vertaald slechte passage of gaat niet goed …