Einde

Vandaag was 't de laatste dag dat in Franse café's, bars en restaurants gerookt mocht worden. Een zwarte dag voor de verslaafden, die morgen op het trottoir hun shotje moeten pakken. Al heeft de gendarmerie laten weten nog één dag één oogje dicht te knijpen.
Een prachtige dag voor alle niet-rokers die straks eindelijk aan tafel ook kunnen ruiken wat ze voorgeschoteld krijgen. Of een normaal gesprek voeren tijdens het hangen aan le zinc. Een avondje uit wordt leefbaar!

Het einde van het jaar heeft altijd iets definitiefs, omdat nieuwe regels of verboden meestal een dag later van kracht worden. Reden voor een aantal activisten rond Nantes om al jarenlang actie te voeren tegen de jaarwisseling. Ook vandaag weer even op het journaal met vervaarlijke bivakmutsen protesterend tegen het nieuwe jaar. Non à 2008 en Maintenaint c'est mieux.


De historie liet ons op 31 december ondermeer het volgende na:

192 Romeinse keizer Commodius in bad gewurgd
406 Invasie van Vandalen over de bevroren Rijn
1882 Overlijden Franse politicus Léon Gambetta
1911 Marie Curie krijgt Nobelprijs voor scheikunde
1922 Eerste Franse code de la route van kracht
1934 2000e uitvoering opera Faust van Gounod
1937 Acteur Anthony Hopkins geboren
1948 Idem Amerikaanse zangeres Donna Summer
1952 Dikke fog in Londen kost 2000 doden
1958 Dictator Battista door Fidel Castro uit Cuba gejaagd
1968 Eerste vlucht Russische Tupolev (namaak Concorde)
1972 Eerste uitzending France 3
1977 Cambodja en Vietnam verbreken betrekkingen
1980 Dood Canadese schrijver McLuhan
1983 5 doden en 50 gewonden bij aanslag TGV Marseille-Paris
1984 VS trekken zich terug uit UNESCO
1991 Tsjechoslowakije opgeheven
1999 Terugtreden Russische president Boris Jeltsin

Grote vraag is natuurlijk hoelang dit soort rijtjes nog kunnen. Met de opwarming van de aarde is het maar de vraag of we volgend jaar de 31e nog halen. Of gaat 't net zo als de caleçon en houden we niks meer over...?

Ave Caesar

30 januari wordt ongetwijfeld voor veel Fransen een bijzondere dag. Ze gaan dan kijken naar een kunstje dat 78 miljoen euro heeft gekost en naar verwachting komen er 20 miljoen liefhebbers op af. Om dat te flikken hebben ze grote namen ingehuurd, een lawine aan sterren. Wat denk je van Alain Delon? Toch een levend standbeeld zo langzamerhand. Status waarvan Sarkozy alleen maar kan dromen.
Nog net niet in zijn schaduw Gérard Depardieu, die de twee favoriete tijdverdrijven van de gemiddelde Fransman in zich verenigt: theater en wijn. Of Zidane, de held van alles wat toch al een pesthekel had aan die arrogante Italianen. En een zekere Schumacher die zijn grote geld juist bij die Italianen heeft verdiend. En vers uit LA ingevlogen David Beckham, de man van weet ik veel hoeveel miljoen en een ega die geen moeite heeft om dat allemaal stuk te slaan. Om er maar een paar te noemen.

Asterix au Jeux Olympiques, de derde film over het Keltische opdondertje Asterix die met vriend en menhir-houwer Obelix naar Rome trekt. Om daar onder de neus van grote vijand César de Olympische Spelen naar zijn hand te zetten. Alsof Athene niet bestaan heeft, maar dat terzijde.

In heel veel landen komt de film tegelijk op 30 januari in de bioscoop, blijkt ook uit de Russische poster. Om te voorkomen dat er direct illegale kopieën op de markt komen, zegt producent Thomas Langmann. Hij kondigt een spectacle grand public aan, maar waar het verhaal over gaat doet er niet toe, zo verrast hij de verzamelde pers bij de presentatie. Van spannende meiden komt het succes ook niet, want er doen er maar weinig mee, weet hij. En Delon, in de rol van César, laat de media weten dat een komedie niet zijn ding is. Het blijft dus schimmig waar al die miljoenen op af komen.

De echte liefhebbers zitten daar niet mee. De vorige twee films, samen goed voor 25 miljoen bezoekers, zijn inmiddels ware cult. En na een paar tekenfilms werd 't hoog tijd voor weer echte bewegende lijven.

Waaronder in ieder geval dat van Adriana Karembeu.
Bij de naam alleen al krijg je visioenen van stille stranden...

Trailer zien?

Sommelier

De rechtgeaarde Francofiel heeft tenminste nog één andere afwijking, de passie voor wijn. Veel proeven, lezen, wijnboeken kopen maar vooral drinken. Hoeveel tijd en energie je er in steekt, je blijft toch altijd een amateur. Professionals, zoals wijnkopers die per dag soms 40 of meer wijnen proeven, reageren meewarig op ons geneuzel over bouquet, terroir en geologische afwijkingen in de bodem van de wijngaard. Bij hen spreekt neus, tong en gehemelte. De rest is prietpraat voor wijnschrijvers en goedwillende dilettanten.

Absolute top blijft natuurlijk de sommelier, en dan vooral de Franse. In het betere restaurant een specialist die niets anders doet als wijn selecteren, inkopen, adviseren, proeven en schenken. Een droombaan. Om met beide wijnbenen weer op de grond te komen, hier een paar van de 35 vragen uit de finale voor de beste sommelier van Frankrijk. Ik wist er twee, nog niet genoeg voor een frietkraam.

1. Wat is mescle?
2. Wat is het kenmerk van de meeste Franse wijnen uit 1996?
3. Uit welke gemeente (commune) komt de Elzas grand-cru Kitterlé?
4. In de Bordeaux kom je vidure of petit vidure tegen. Welke druif is dat?
5. In welk jaar had chateau Mouton Rothschild voor 't eerst een etiket met een speciaal vervaardigd kunstwerk?
6. Welke witte druif is in Frankrijk het meest aangeplant?
7. Sylvaner is een bekende Elzas-wijn. Wat is de Latijnse herkomst van de naam?
8. Wat is hyperoxygénation?

Binnenkort de antwoorden. Intussen vooral genieten.
Als 't smaakt is het jouw topwijn!

Kermis

Na de Statenvertaling van de bijbel uit 1637 is er door velen een poging gedaan de oude tekst te verbeteren, verduidelijken of populair te maken. De meest recente poging is de nieuwe vertaling van het Nederlands Bijbelgenootschap uit 2004. Taalkundig boeiend, omdat al die versies ook de ontwikkeling van het Nederlands laten zien. Bijvoorbeeld aan de hand van het kerstverhaal.

Het tweede hoofdstuk van Lucas begint op een veldje bij Bethlehem, waar herders het nieuws langs ongebruikelijke weg ontvangen. Dat wordt nogal wisselend beschreven:
"zij vreesden met grooten vreeze"
"zij vreesden zeer"
"zodat groote vrees hen beving"
"zij werden zeer bevreesd"
"een hevige vrees greep hen aan"
"zij vreesden met grote vreze"
"ze werden verschrikkelijk bang"
"ze schrokken zich een ongeluk"
"ze beefden van angst"
"ze schrokken hevig"

Het Nederlandse woord kerstmis was oorspronkelijk voluit kerstesmisse. In de Middeleeuwen betekende het woord kerst hetzelfde als Christus. De r was dus van voor naar achter de klinker verhuisd. Liederen uit die tijd hebben het bijvoorbeeld over Jhesu Kerst van Nazarene. En missionarissen trokken later concurrerend met zendelingen erop uit om de hele derde wereld te kerstenen. Waar overigens niemand om had gevraagd, maar dat terzijde.

Het Franse Noël heeft uiteraard een Latijnse oorsprong. Het komt van natalis, letterlijk dag van de geboorte. Zo kwam natalis in combinatie met Christus in het kerklatijn. Via nael en noel werd het door de eeuwen heen noël. Dezelfde oorsprong zie je in het Spaanse Navidad en het Italiaanse Natale.

Kermis komt niet van kerstmis, maar is een afgeleide van kerkmis. Een speciale mis voor de inwijding van een kerkgebouw die jaarlijks werd herhaald. Dat betekende feest, ook buiten op het kerkplein. Vandaar.

Anno 2007 zijn beide begrippen overigens aardig dicht bij elkaar gekomen...

Oud feest

Eerste kerstdag valt traditioneel op 25 december. Niet omdat het de geboortedag zou zijn van Jezus Christus. Daarover lopen de meningen nogal uiteen. 6 januari, 25 maart en 10 april zijn wel de meest genoemde data. In de oudheid was 25 december vanaf de eerste eeuw voor de jaartelling een Romeins feest ter ere van Mithra. Een Perzische god van het licht, door Romeinse legionairs geïmporteerd bij één van hun veldtochten. Zo ging dat toen. Waarom 25 december? Een bijzondere dag omdat dan de zon een aantal dagen 'stilstaat'. Want pas rond 5 januari gaan de dagen echt lengen en komt de zon een minuut eerder op. Om Mithra gunstig te stemmen, zodat het ritueel zich zou herhalen, werd een jonge stier geofferd. Kennelijk ook een hobby van de god zelf. Het werkte elk jaar, dus iedereen blij. Nog in 274, lang na de geboorte van JC, verklaarde keizer Aurelius de Mithra-cultus tot staatsreligie, de onoverwinnelijke zon als symbool.

Intussen zochten christenen naar een passende datum voor hùn feest. Omdat schriftgeleerden er niet uit kwamen, kwam het hoofdkantoor in Rome met de suggestie om het dan ook maar op 25 december te doen. Christenen èn aanbidders van de zonnegod blij. Ditmaal zette keizer Constantijn I in 330 zijn handtekening en wijdde de dag ook aan JC als symbool van een zon van gerechtigheid. Theodosius II schrapte pas in 425 het zonnefeestje uit de boeken en maakte de dag tot exclusieve christelijke feestdag. Op kerstdag 496 werd de eerste Frankenkoning Clovis met zijn hele volk bekeerd en de kerstviering ook in Gallië algemeen.

Hoogtepunt in Frankrijk is nog steeds de avond van de 24e, met de avondmis en daarna een gezamenlijke familiemaaltijd. De volgende ochtend krijgen de kinderen de verrassing die Père Noël die nacht heeft bezorgd en daarna trekt men massaal au restaurant.
Voor moslims is het niet toegestaan feestdagen van andere religies te vieren, maar kinderen krijgen meestal wel een pakje. Zo heeft elke religie wel achterdeurtjes om het leefbaar te houden.
In feite is het karakter van de viering niet zo afwijkend van dat in NL: voedsel, drank, zoetsappige tv en veel geschenken, met als topper dit jaar breedbeeldschermen. Van een devote feestdag is niet veel te merken en van de drie wijzen geen spoor...


In Frankrijk is het tot heden altijd tot die ene dag beperkt gebleven. NL heeft er een extra dag aan vastgeknoopt, door de middenstand uitgeroepen tot Zalige Meubeldag. Al één IKEA-filiaal heeft besloten de tent niet te openen om complete chaos te voorkomen...

Grameen Danone

Het is augustus 1917. In het Griekse Saloniki verwoest een geweldige brand in twee dagen 9500 voornamelijk houten huizen, waaronder de volledige joodse wijk. Isaac Carasso uit die wijk belandt in Barcelona, waar hij besluit yoghurt voor Spanjaarden te gaan maken. In 1919 noemt hij zijn bedrijfje Danone, naar zijn zoon Danon (Catalaans voor Daniel). De potjes natural worden in eerste instantie alleen in apotheken verkocht, een betere start kun je niet bedenken. Precies tien jaar later trekt zoonlief naar Parijs en vestigt er de Société parisienne du yoghourt Danone.

Het is de start van een imperium, vandaag de grootste producent van melkproducten ter wereld. Elke seconde worden alleen al in Frankrijk 127 Danone-toetjes gegeten. Moet je zo'n reus in de super nu laten liggen en kiezen voor een yaourt artisanale uit de regio?

Hoeft niet. Koop met een gerust hart een potje van de familie Carasso. Danone heeft namelijk een prijzenswaardige maatschappelijke kant. Daarvoor moet je bijvoorbeeld even naar Bangladesh, naar Nobelprijswinnaar Muhammad Yunus. Oprichter van de Grameen Bank om zijn idee voor microkrediet uit te voeren. Een plan waarvoor ook 'onze' Maxima zich inzet. Social business, noemt hij het zelf. Samen met hem heeft de yoghurtgigant een project gestart waarmee vrouwen zelfstandig hun financiële positie kunnen verbeteren.

Danone heeft een eerste fabriekje gebouwd in de plaats Bogra, in februari 2007 geopend door topvoetballer Zinedine Zidane. Uiteindelijke capaciteit dagelijks 3000 ton speciale yoghurt, verrijkt met mineralen, vitamine A en jodium. Goed voor 30% van de dagelijkse behoefte van kinderen. De huidige productie van 6000 potjes wordt door riksjas naar verdeelpunten gebracht.
De vrouwen die aan het project meedoen halen daar hun koeltas met logo op en bezorgen de potjes bij de klant. Zeventien procent van de verkoopprijs is voor de verkoopster.

Binnen drie jaar moeten zo'n 2000 nieuwe kleine coöperaties de fabriek van melk voorzien, waardoor veel meer Grameen Ladies kunnen profiteren.
Bijkomend voordeel van het project is gezonde voeding voor de kinderen van Bogra, waarvan 70% aan ondervoeding lijdt.

Danone mag dus!

Carla Bruni

Hoogst verleidelijk om dezer dagen het nieuwe lief van Sarkozy uitgebreid in beeld te brengen. Fluitje van een cent, want op Google is deze aangename verschijning in ruime mate aanwezig. Niet in de laatste plaats omdat de kandidaat première dame geruime tijd haar welgevormde contouren, al dan niet ontkleed, heeft tentoongesteld. Het was haar manier om de baguette belegd te krijgen. Je moet van je talenten gebruik maken of, om Sarko zelf te citeren, je moet wat ondernemen om je geld te verdienen. Dus trekt Carla wellicht straks bij hem in om te genieten van de royale fondsen die een président de la république kan aanspreken. Voorspelling: ze gaan saampjes het wereldrecord staatsbezoeken verbreken.

De fraai gemonteerde dochter van Pirelli-eigenaar Alberto Bruni Tedeschi en jonger zusje van actrice Valeria, heeft wilde jaren achter de rug. Toen ze 20 was verdiende ze als model 7,5 miljoen dollar in een jaar.
Affaires met Mick Jagger, Eric Clapton, Donald Trump en Kevin Costner, om er een paar te noemen. Sinds een tijdje wat rustiger en bezig van het babe-imago af te komen door het schrijven en zingen van chansons. In 2002 kwam met groot succes een eerste CD uit, Quelqu’un m’a dit, dit jaar gevolgd door het Engelstalige album No Promises.

Een mannenverslindster (The Times) die een staatsleider in haar trofeeënkast wil (Frankfurter Rundschau). Dat is het beeld dat de buitenlandse pers aan het spektakel overhoudt. Franse media beginnen na een paar dagen gas terug te nemen en noemen het een PR-stunt. Critici verwijten de president zelfenscenering om slecht nieuws weg te moffelen. Gelukkig werken de getrouwe Figaro en Paris Match maar al te graag mee. Het laatste weekblad, waarvan de baas huisvriend is, had deze week zestien bladzijden. Sarko joggend, etend met zijn zonen en (nog alleen) in zijn witte dubbele bed. Alles wat de man doet tot nieuws verheven. Maar de journalisten beklagen zich dat ze door het Elysee onder druk zijn gezet.


Als te verwachten stijgt de CD van Carla intussen op de hitlijsten. Zij zingt dat ze le plus beau du quartier is. En Sarko heeft Kadhafi weer doen vergeten. Tot nu toe lijkt de grap goed geslaagd...

Gezellig 3

Voor de liefhebbers is er in deze donkere dagen

ook nog gezellig 1 en 2...

Dank aan Peter van Straaten

Dooie mus

Ergens in de jaren tachtig brengen burgemeester Hans van der Vaart en wethouder Tjolk Hekking een bedrijfsbezoek aan een prominent ondernemer op het industrieterrein van hun florerende gemeente Juinen . Rechtstreeks op tv.
Burgemeester introduceert het unieke bedrijf met de historische woorden: "U heeft vast wel eens uw fiets geparkeerd in zo'n mooie gleuf in het trottoir. Welnu, grote kans dat die gleuf uit Juinen kwam: we staan hier voor het complex Eurogleuf b.v. dat... (Hekking fluistert iets in z'n oor) Over de kop? (Hekking fluistert nog iets) Thaise gleuven?"

Sindsdien hebben oplettende volgers van Jacobse en Van Es vele lucratieve Eurohandeltjes opgezet. Dertig seconden in de gouden gids en je gruwt van de gejatte creativiteit. Eurofoon, Eurotapijt, Eurokoerier, Eurosnacks, Euroexpress, Europarket, Euroburger, Eurodrive (autorijschool) en als absoluut dieptepunt EuroEi. Je kunt er zelf met gemak in dertig seconden nog een boel bij bedenken. De meerwaarde van het woord euro ontgaat je overigens bij het negatieve imago van deze door bureaucraten verwekte munt. Geen idee trouwens hoe een euroburger smaakt...

De laatste maanden zijn Nederlanders in de Languedoc gek gemaakt met geruchten dat er volgend jaar goedkope vluchten van Nîmes-Garons naar Amsterdam komen. Hoef je niet meer naar Marseille. En zie, in advertenties en op internet verschijnt de nieuwe vogel aan het firmament. Met een zeer welsprekende naam. Je houdt 't niet voor mogelijk, maar ook hier slaat het toe: EUROCIEL!

Vliegt vooral op veldjes rond de Méditerranée, maar óók naar Schiphol. Even een snel prijsvergelijk en de juichstemming is over. Willekeurig voorbeeld: heen en terug op 14 en 18 april 2008, vandaag boeken. Ryanair vliegt elke dag, Eurociel alleen op maandag en vrijdag.

Ryanair Marseille - Eindhoven € 93,84
Eurociel Nîmes - Amsterdam € 245,26

Blij gemaakt met een dooie mus.
En die hebben de gewoonte loodrecht naar beneden te vallen.

Castillon-du-Gard

Op een zonnige middag in december waan je je in andere tijden. Geen verkeer, nauwelijks andere levende wezens, behalve een luie kat. Die verstoord reageert wanneer iemand zijn territorium nadert. Auto's zie je niet en bewoners verschuilen zich achter gesloten luiken en mansdikke middeleeuwse muren. Wat blijft zijn de prachtig gerestaureerde huizen en versterkingen, het verrassende uitzicht op de Pont du Gard en de schaduwen van een opstandig verleden.

Castillon-du-Gard, halverwege Uzès en Remoulins, heeft het geluk dat alle bussen met Japanners, Britse Landrovers en NL-kentekens de afslag nemen naar het Romeinse aquaduct. Slechts kapitaalkrachtige reizigers klimmen omhoog en verdwijnen achter de muren van het luxueuze etablissement Le Vieux Castillon, waar chef Bernard Roth (1 Michelinster) hen met zijn Langoustines en croûtes de pommes de terre wel binnenhoudt.

De eerste sporen van bewoning dateren van ruim 10.000 jaar geleden, maar zichtbare resten van de Romeinse villa La Gramière zijn van net voor de jaartelling. In 1207 is in geschreven tekst voor 't eerst sprake van Castrum Castelione behorend bij het bisdom Uzès.
De resten van muren en versterkingen bewijzen dat het hier in de middeleeuwen niet altijd even pluis was. Castillon wisselt dan ook enige malen van eigenaar en een tijdje bivakkeert er uitsluitend een groep religieuzen. De inwoners halen in de 14e eeuw, uitgedund door de zwarte pest en verarmd door de voortdurende oorlog tegen de Engelsen, de kronieken met een opstand tegen de baljuw van Beaucaire. Diens knechten werden bij het ophalen van hoge zoutbelasting niet met koffie en koek ontvangen, doch met voor die tijd passend geweld van de poort gejaagd.

De troebelen tussen katholieken en protestanten in de 16e eeuw gaan het dorp ook niet voorbij. Tussen 1568 en 1580 wordt er vier keer stevig geknokt om de strategische positie van de hooggelegen fortificatie. Hoe moeilijk het destijds was het dorp in te nemen zie je goed aan de oostkant bij het restant van de oostelijke poort Le Portelet. In 1628 laat nieuwe eigenaar Duc de Rohan de muren en forten afbreken. Maar een eeuw later wordt de oude bescherming op verzoek van de inwoners voor een deel weer hersteld. Zodat je vandaag nog steeds een beschut gevoel hebt bij een wandeling op deze historische plek.

Monument historique

Je hoeft geen communist te zijn om bewondering te hebben voor hun Parijse machtscentrum, Place du Colonel Fabien in het XIXe arrondisement. In 1971 gebouwd met geld uit Moskou, beweren boze tongen. Sinds die tijd is het aantal stemmen op de Parti Communiste Français PCF van ruim 20 gedaald tot 2%. Ook in de rode partijkas is het niveau fors gezakt, want cheffin Marie-George Buffet moet het nu doen zonder steun achter de Berezina. De nog maar 90.000 leden brengen niet genoeg op om de gaten te dichten.
Laatste strohalm, het gestaalde kader, dreigt ten langen leste uit de traditionele rol te vallen. Tot voor kort waren de 12.000 communisten in parlement en conseils van departement of commune niet te beroerd om de helft van het budget uit hun vergoeding op te hoesten. Maar er is gemor. Verschillende prominenten melden het geld liever voor locale activiteiten te gebruiken of gewoon zelf te houden. De kleintjes zullen dra volgen.

Op zoek naar kleingeld drongen berichten naar buiten over eventuele verkoop van kunst. Daaronder zou werk zijn van Picasso, een geschenkje van Pablo in betere tijden. Nog hardnekkiger was het gerucht dat de PCF het bijzondere hoofdkwartier in de aanbieding had. Alles is ontkend.
Om het Marie-George wat lastiger te maken is in maart la coupole de Fabien tot historisch monument uitgeroepen. Dat zet je niet zomaar bij de makelaar in de etalage. Er zal dus onder de koepel iets moeten worden uitgebroed om de eindjes bijeen te houden.

Oscar Niemeyer, de Braziliaanse architect van het gebouw, vierde gisteren trouwens zijn honderdste verjaardag. Communist pur sang, persoonlijke vriend van Fidel Castro, en ontwerper van het VN-hoofdkwartier in New York (1947 samen met Le Corbusier). Wereldberoemd werd hij door concept en realisatie van Brasilia, de nieuwe hoofdstad van zijn vaderland. Dat hij in 1965 overigens onvluchtte voor de militaire junta. Hij kreeg als velen asiel in Parijs, waar hij tot begin jaren tachtig bleef.

De honderdjarige, net hertrouwd met veertig jaar jongere assistente Vera, zit nog volop in het werk. Projecten aan de baai van Rio, stadion voor concerten in Brasilia, omtoveren van een Chileense gevangenis tot cultureel centrum.

Zijn geheim om oud te worden? "Weinig eten en drinken, geen ruzie maken, veel lachen en altijd een vrouw naast me, wat er ook gebeurt!"

Verrassing

soms wint vandaag van gisteren en verder

of diep de ziel van Marianne zien
vanochtend wakker in verrassing
een winter komt voorbij het luik
zo zelden zie je wit in vlokken
even voor altijd vastgelegd

Dick, Aigremont 2007

het wit
onhoorbaar is het wit
slechts wat getrippel van vogelpoten
heel omzichtig in de bange stilte van het wit

onhoorbaar ligt het wit
in de leeggeblazen ochtend
ik schrijf er geen voetstappen in

Roland Jooris, Gent 1974

Ideale schoonzoon

Michel Drucker heeft wortels in Oost-Europa. Een Weense moeder, vader immigrant uit Roemenië die in de dertiger jaren als arts de Franse nationaliteit krijgt. Michel brengt zijn niet zo gelukkige jeugd door in het Normandische Vire (Calvados). In de juist verschenen autobiografie blijkt dat hij op school een muts moet dragen met ezelsoren. Hij wordt dan ook naar huis gestuurd met een aantekening in zijn rapport: "Inapte à tout effort intellectuel".
Terwijl oudere broers Jean (diploma prestigieuze Ecole National d'Administration ENA) en Jacques (ook arts) vlot hun academische studie afronden, geeft Michel de voorkeur aan avontuur, voetbal en meisjes. Hij belandt zelfs een nacht in een politiecel na het 'lenen' van de Citroën DS van de notaris. Tot schande van de familie, waar keurig gedrag en een goeie opleiding het hoogste doel is.

23 jaar, maar zonder diploma, lukt 't hem toch in 1965 een stageplek te krijgen bij de toenmalige zender ORTF. Ondanks het feit dat papa de directie opbelt om die nietsnut van een zoon terug te sturen naar Calvados. Michel mag echter blijven als sportverslaggever. Tot 1974 doet hij het commentaar bij tennis, boksen, atletiek maar vooral bij voetbal. Dan stapt hij over naar de afdeling variété, opmaat voor een carrière als wellicht wel de meest gevierde tv-man van Frankrijk. Maar tot 1986 blijft hij ook de wedstrijden van het Franse nationale elftal verslaan. Zijn eerste programma, Les rendez-vous du dimanche heeft al die jaren stand gehouden, al heet het inmiddels Vivement dimanche op France 2.

Vandaag is hij de ideale schoonzoon voor alle Franse vrouwen. Le gendre idéal is dan ook niet van het scherm te slaan, presenteert de best bekeken programma's en verkeert onder de groten van cultuur, sport, theater, politiek en media. Schrijver van zeven boeken, waarvan drie romans.
Maar als schoonzoon is hij niet in de markt. Sinds 1973 getrouwd met actrice Dany Saval, in Las Vegas. Met haar produceerde hij ook een versie van Carnaval des Animaux van St Saens. Uitzending gemist? Je kunt hem altijd nog in was bekijken bij het Parijse Musee Grévin. Daar staat hij bij zijn vrienden Céline Dion, Patrick Bruel en ... Nicolas Sarkozy.


Zijn autobiografie heeft als titel 'Wat moet er van jou terecht komen?' Het antwoord is duidelijk: meer dan een tv-vedette. Dat hij alom tegenwoordig is valt overigens niet bij iedereen even lekker...

Le web

Nederland heeft binnen de EU het grootste aantal aansluitingen op het wereldwijde web. 83 procent van de huishoudens heeft een lijntje naar de digitale wereld en 74 procent doet dat met breedband. In heel Europa is ruim 41% aangesloten en staat IJsland aan de top met slechts een banddikte voorsprong. Noord-Amerika is met 70% voorlopig nog niet ingehaald.
Wereldwijd is Afghanistan het snelst groeiende land en hebben de 46 inwoners van de Pitcairn-eilanden in de Stille Zuidzee wel mooi weer maar geen internet.
Meer cijfers?


Frankrijk blijft wat achter, blijkt uit de statistieken. Net 53 procent aansluitingen, maar daarvan wel het grootste deel met een snelle verbinding. France Telecom heeft de laatste twee jaar, onder druk van departementen èn Parijs, het ADSL-net stevig uitgerold. Volgens recente berichten wordt één van de laatste witte gebieden in de Gard, Méjannes-le-Clap, op 20 december ook aangesloten. De baasjes in Nîmes roepen dat dan de bergbewoners aan de beurt komen, het uiteindelijke doel is 98 procent dekking. Jammer voor die laatste 2%.

Waar de Fransen wel goed scoren is de handel op le web. Heeft vast iets te maken met de afstand tot winkeltjes. De Fevad (Féderation du e-commerce et de la vente à distance) telt al 32.000 bedrijven die hun spullen digitaal aanprijzen. Een groot deel daarvan doet dat als ware prijsvechters. De bekendste zijn rueducommerce.fr, PriceMinister, vente-privéé.com en Cdiscount. Wil je zelf van je rommel af dan is eBay natuurlijk de aangewezen weg met al negen miljoen geregistreerde handelaartjes.
De omzet op het web verdubbelde in vijf jaar naar € 16 miljard dit jaar en de Fevad verwacht binnen drie jaar de € 30 miljard te passeren. En dat alles zonder de waar te voelen of te ruiken.

Opmerkelijk bijverschijnsel is de invloed van internet op de inflatie. Omdat prijzen vaak erg scherp zijn, maar vooral door de simpele prijsvergelijking, is de consument goedkoper uit en vergroot op die manier zijn koopkracht. Nog duidelijker is dat op sites als eBay. Daar bepaalt de uiteindelijke koper de prijs en niet degene die het aanbiedt. Bovendien voorkomt internet de impuls aankoop, zeggen de geleerden. Wel een beetje jammer, want dat is juist de grap van shoppen. Ja toch?





Het wachten is op online tanken...

Rama Yade

Eind vorige maand kwam Sarkozy thuis van een reisje naar Beijing. Met zakenvriendjes heeft hij daar wat chinees gegeten, een staatsloempia genuttigd met collega Hu Jintao en voor € 30 miljard contracten afgesloten.
Twee kerncentrales gaan op de boot en Airbus gaat ter plekke voor 17 miljard vliegtuigen bouwen. Dus een feestje in de Grote Hal van Het Volk, vlakbij het Tiananmen-plein. Waar in juni 1989 naar niet-Chinese schatting 10.000 mensen door het leger werden gedood bij demonstraties voor meer mensenrechten. Op een vraag van een Franse journalist of die rechten nog aan bod waren geweest, liet Sarko weten dat "er wat aan gedaan zou worden". Waarna hij vertrok naar zijn suite van 800 m² in het (Franse) hotel Sofitel in Beijing. Bed van drie bij drie meter, sauna, eethoekje voor 14 man en kamerprijs € 6800 per nacht. Maar vriendjes van hotelketen Accor hadden hem korting beloofd.

Vandaag, Jour du Droits de l’Homme, is het 59 jaar geleden dat de VN het verdrag voor de mensenrechten heeft aangenomen. En wie komt in Parijs op bezoek? Kadhafi, president van Libië en tientallen jaren financier van het internationale terrorisme. Heeft vanmiddag een vorkje met Sarko meegeprikt op het Elysée. De 'dolle hond van Tripoli' (volgens Reagan) bracht € 10 miljard aan opdrachten mee voor de Franse industrie. Wapens en vliegtuigen. Er zullen dus zeker weer wat vriendjes zijn aangeschoven. Moammar slaapt overigens in een verwarmde bedoeïnentent in de tuin van het chique hotel Marigny.

Wie waarschijnlijk niet heeft meegegeten is staatssecretaris voor mensenrechten Rama Yade. Tot voor kort de favoriet van Sarko in het kabinet.
In een interview met het dagblad Le Parisien haalde zij vanochtend in duidelijke, maar zeer ondiplomatieke taal uit. ¨Kadhafi moet begrijpen dat Frankrijk geen deurmat is, waaraan een leider, terrorist of niet, zich het bloed van de voeten kan vegen¨, zei Yade tegen de krant. ¨La France ne doit pas accueillir ce baiser de la mort¨ zouden dus wel eens de laatste officiële woorden van dappere Rama Yade geweest kunnen zijn.

Vriendjes zat, maar weer een vriendinnetje minder...?

Taaltje 1

Opruimen, bijvoorbeeld omdat je partner je niet meer tussen de rotzooi kan vinden, leidt tot opmerkelijke ontdekkingen. Soms kom je iets tegen wat lang vergeten in laatje of kastje lag. Dit weekend was 't een lijstje met taalkundige dingetjes, veel spreektaal, dus schrik niet. Ooit verzameld voor het geval dat die verhuizing naar Frankrijk toch zou komen. Teksten uit krant, boek of tijdschrift. Soms iets dat je tegenkomt bij snuffelen in een woordenboek. In ieder geval de moeite waard om even vast te leggen op de harde schijf. Misschien heeft iedereen wel zoiets, maar dan mag je deze erbij doen. Volgorde is volstrekt willekeurig, sorry...

chance de cocu - mazzel
bavarder - ouwehoeren
les aoûtiens - mensen die in augustus vakantie hebben
des picpockets - zakkenrollers
elle me fait bander, cette nana - die meid maakt me geil
mort-aux-rats - rattengif
il fait vachement bon- 't is hardstikke mooi weer

bateau mouche - Parijse rondvaartboot
ça va barder - dat wordt hommeles
au comptoir - aan de bar (is een espresso goedkoper)
je suis peinard - ik heb een luizenleventje
allume tes quinquets - kijk uit je doppen
ça baigne? - alles kits?
j'en ai ras le bol - ik ben 't spuugzat
j'ai le poil pique - ik heb kippenvel
c'est pas mon truc - 't is niks voor mij
quelle vacherie - wat een rotstreek
je chiais dans mon froc - ik scheet in mijn broek
ta gueule! - hou je bek!
magouille et compagnie - firma list en bedrog
un guetteur - een gluurder
un demi-portion - een onderkruiper

Euroleed

Momenten in je eigen geschiedenis die haarscherp op je netvlies blijven. Voor mijn generatie de Watersnood 1953, de aanslag op president Kennedy, Neil Armstrong op de maan en 11 september 2001. Je weet nog waar je was en hoe je het nieuws binnen kreeg. Ook de eerste uren na dat nieuws liggen nog wel ergens vast, maar daarna verdwijnt alles weer in de chaos van je harde schijf.

Op dinsdag 1 januari 2002 waren we in Carces, dorpje in de Var. Er moest een historische handeling worden verricht en we voelden ons nerveus en dubbel. Afscheid van de gulden en voor 't eerst euro's pinnen uit de automaat. Je was Nederlander, maar tegelijk ineens ook Europeaan. Want je stond met z'n 300 miljoenen voor de automaat samen historie te schrijven. Dacht je tenminste, dankzij de hardgebakken campagne van de euro-optimisten. Maar toch ook gezond wantrouwen vanaf het begin. De zoete koek van Zalm dat het in koopkracht geen fluit zou uitmaken smaakte niet echt.

Bijna zeven jaar later weten we beter. De euro ziet er niet meer uit. Prijzen omrekenen in oude guldens? Medisch onverantwoord! Je moet er mee leren leven, medicijnen helpen niet. Heeft ook Sarkozy ondervonden. In zijn spetterende campagne beloofde hij de Fransen "Je serai le président du pouvoir d'achat". Gevolg: in oktober de hoogste prijsstijging sinds 20 maanden. En het wordt hoger, net als de zeespiegel. In 2008 wordt kaas 13% duurder, melk 11% en groente 10%. Zegt de baas van superketen Auchan.

De automaat in Carces heeft nu een ook een vast plekje op mijn schijf. Met een stukje euroleed uit het weekblad Le Point erop geplakt. Lees en huiver.

Goed heilig

Opnieuw heeft NL een dag te vroeg bij de pakjes neergezeten. Al in de tachtiger jaren (vorige eeuw) heeft het populaire radioprogramma Wat een taal de goedheiligman op de eerwaarde vingers getikt, maar het mag nog steeds niet baten. De feestdag van de heilige Nicolaas is 6 december. In Frankrijk is dat dan ook de naamdag van Saint Nicolas. Ontmoet je hier een Nicolas, dan is de kans niet gering dat ie op 6 december geboren is. Sarkozy ligt weer dwars, want die is van 28 januari.

Vroeger vonden kinderen op de ochtend van de 6e hun geschenken. Op de eettafel of bij hun bed. Dat spannende moment is helaas verschoven naar de pakjesavond op de 5e. Even snel na het eten en dan oogjes dicht en snaveltjes toe. Jammer. Wat is er schoner dan ongewassen en slaperige kinderkoppies bij al die wonderen van een mysterieuze gast? Die te paard, omringd door knechten van vreemde komaf, dak op dak af gaat om jou niet te vergeten! Wie was dat dan wel en hoe wist ie precies dat jij zo graag hamertje-tik wilde?

De goedheiligman is al lang niet meer geheimzinnig. Komt elke dag op het journaal, rent van Hema naar Kruidvat, is niet uit het straatbeeld weg te slaan en lijkt bovendien sprekend op buurman of oom Piet.

Verlangend denk je terug aan de avonden waarop luid gebons en een mysterieuze zwarte hand met pepernoten de enige tekens waren dat er iets bijzonders stond te gebeuren. Een zak voor de deur en een illusie van hoefgetrappel. Sint zelf zag je zelden en dat was goed. Er bleef zoveel te raden, zeker tot kerst was je onder de pannen. En borstplaat of suikerbeest hielden het ook wel tot die tijd.

Morgen maar een dagje nostalgie.


Grand merci aan Peter van Straaten