Max Gallo

Een groot land, een immense geschiedenis en illustere namen. Veel grote Fransen en mensen die daarover schrijven. Een beetje politicus schrijft éénmaal in het leven een boek over een leider, voorganger of tegenstander. Het meest recente voorbeeld is de socialistische oud-premier Lionel Jospin, die met L'impasse zelfs in de non-fictie top-10 staat. Hij heeft niet veel tijd gestoken in het uitbenen van een historische figuur, maar gehakt gemaakt van zijn jarenlange vijand in de partij, ex-presidentskandidate Segolène Royal. Hij noemt haar een tweederangs figuur, die dankzij de media op het eerste plan is geraakt.
In de marge veegt hij ook Sarkozy onder de mat. Een hypertriomfantelijke president die het grootste deel van zijn tijd bezig is met zelfverheerlijking, waarschuwt Jospin. En weer spuwt hij vuur naar de media die hijgend achter de koninklijke Nicolas I aanrennen.

Iemand die het zich minder gemakkelijk maakt is Max Gallo, in dezelfde top-10 een paar plaatsen hoger met Louis XIV, le Roi-Soleil. Een nu al hoog geprezen biografie over de langszittende vorst van Frankrijk. 72 jaar regeerde de Zonnekoning in een tijd dat het absolutisme zijn hoogtepunt kende. L'état c'est moi, en niemand die hem tegensprak. Daar kan Sarko een puntje aan zuigen.

Historicus, journalist, politicus en schrijver Max Gallo heeft zijn literaire sporen verdiend met uiteenlopende uitgaven. Behalve vele tientallen romans, historische essais, politieke manifesten en uitgebreide artikelen, zijn het vooral de vierdelige biografieën over Charles de Gaulle en Napoléon I die hem voorgoed aan de Franse historie hebben geklonken. Zoon van Italiaanse immigranten, van huis uit communist, later socialist en tegenwoordig bestempeld als partijloos maar links van het midden. Door vader gedwongen tot een technische opleiding en een baan als ambtenaar. Studeerde in zijn vrije tijd geschiedenis en bereikte daarmee uiteindelijk een leerstoel aan de universiteit van Nice. Sinds mei dit jaar lid van de prestigieuze Académie Française, een positie die je al bij je leven onsterfelijk maakt.

Gallo noemt in zijn nieuwste boek de periode van Louis XIV beslissend voor de ontwikkeling van Frankrijk. Vanaf dat moment gaat Frankrijk gebukt onder het probleem van de publieke financiën. De Zonnekoning heerste door het verlenen van privileges. De gigantische schare dienaren, van ministers tot lakeien, van koetsiers tot generaals, betaalde geen belasting. Net als geestelijken en soldaten. Zijn oorlogen en exorbitante levensstijl brachten voortdurend de bodem van de schatkist in zicht. Om toch aan geld te komen werden ambten en titels verkocht en desnoods voor hoge bedragen erfelijk gemaakt. Anno 2007 bezorgt dat Nicolas I nog steeds kopzorg. Zie de sociale onrust over pensioenen van ambtenaren en militairen. Privileges die zelfs de revolutie hebben doorstaan. Franse traditie met verstrekkende gevolgen. Het absolutisme van Louis XIV veroorzaakt nog steeds het blokkeren van maatschappelijke ontwikkelingen, meldt Gallo.

Sarko weet dus wie hij de schuld kan geven.

Concorde

Nog even Toulouse. Die naam was voor oudere jongetjes toch ook de droom om ooit met een Concorde te vliegen. In de Ville Rose ging het Frans-Engelse wondervliegtuig op 2 maart 1969 voor het eerst de lucht in. Een maand na de eerste Boeing 747. Pas in januari 1976, bijna zeven jaar later, de eerste supersonische lijnvlucht voor Air France van Parijs naar Rio de Janeiro. De prijs voor een ticket 10.000 euro. Het toestel was eigenlijk al verouderd door de snelle doorbraak van de veel goedkopere, maar tragere 747. Maar vooral politiek gekrakeel, productielijnen die slecht op elkaar waren afgestemd, bonje over de koers van het project, kortom redelijk falende samenwerking met de Britten zorgde voor jaren vertraging.

Na de ramp in juli 2000 met een kist van Air France bij Parijs ging het bergafwaarts. Drie jaar later werden dagelijkse transatlantische vluchten (Londen-New York in 3 uur) afgeschaft en op 24 oktober 2003 landde de laatste vlucht van British Airways op Heathrow.
De droom was over. Wil je het prototype 001 uit 1969 nog een keer zien, moet je naar het luchtvaartmuseum van Le Bourget bij Parijs.

Drie weken geleden werd in Toulouse een veiling gehouden van Concorde spulletjes. Gesloopt uit oude toestellen en met veel publiciteit wereldwijd aangeboden. De totale opbrengst was vier keer hoger dan geschat, zoveel souvenierjagers kwamen op de 'koopjes' af. € 800.000 is er opgehaald, bestemd voor een museum over techniek en luchtvaart in de stad. Het succes was zo groot dat een herhaling is aangekondigd. Er staat hier en daar nog wel wat in de schuurtjes van Airbus.
Straks maar meedoen voor een Concorde toilet (€ 5200) of een neuswiel (€ 26.000).

Misschien komt de droom toch weer terug. Een Frans-Japanse combinatie wil een supersonische opvolger bouwen voor 300 passagiers. Onbemande testen zijn boven een Australische woestijn gehouden, maar de eerste ging al zand happen.

Mocht 't zonder taalproblemen lukken, zitten we wel in 2020.

Boogie

Merci !

Nog één filmpje dan...

Ville Rose

Toulouse, la Ville Rose. Mooie oude stad die jong oogt. Levend en vooral levendig. Universiteit met 89.000 studenten, top rugby (Stade Toulousain), veel high-tech (Airbus, ESA, Alcatel, de Ariane-raket), prachtige boulevards, de brede Garonne met een paar fraaie bruggen, bouwstijl met een schuine blik naar Parijs en een overweldigende kleur rood in vele schakeringen. Net als de vruchtbare roze-rode kleibodem in wijde omgeving, op zacht glooiende hellingen, zo heel anders dan de Gard. Van die klei werden al in de middeleeuwen stenen gebakken. Ook die van twee enorme basilieken. De Saint Cernin, de grootste Romaanse kerk in Frankrijk. Vernoemd naar de eerste bisschop van Toulouse, Saturnin. Minstens zo indrukwekkend de Saint Etienne met z'n bijna losstaande klokketoren. Binnen in die koude en sombere godspaleizen ben je heel klein, maar misschien was dat destijds ook de essentie. Bijna letterlijk ten onder gaan in de grootsheid om je heen. Toch altijd een opluchting dat buiten de zon nog schijnt...

Toulouse was even het doel voor een feestje. Verjaardag van een lieve vriendin die dat vierde met een bezoek aan de madame waar ze 40 jaar geleden au-pair was. En een smaakvol déjeuner met ons, die graag een omweg maken voor uitmuntend kookwerk en dito gezelschap plus frisse Gaillac 2005. De avond zouden we vieren met de Toulousiens op het majestueuze plein vóór Le Capitole, het indrukwekkende Hotel de Ville. Al in 1190 werd op deze plek een onderkomen neergezet voor de consul van de stad, maar het huidige aanzicht is 17e eeuws. Absoluut een bezoek waard.

Op een groot scherm zouden we hier vrijdagavond getuige zijn van de bronzen plak voor Les Bleus. Voor 't eerst derde op het WK Rugby en goud komt de volgende keer wel, riep tout le monde na verlies tegen het perfide Albion. Op de terrassen werd de hele middag over niets anders gesproken.
Het mocht niet zo zijn. Droefenis alom. Ook NL heeft altijd iets met die Argentijnen. Dan nog maar een laatste ballon aan het zinque en volgend jaar gewoon het EK voetbal.

China

NL wordt ook wakker. In de Haagse catacomben is langzaam het besef doorgedrongen dat er iets in de wereld aan 't veranderen is. Kijkt het Oranjeteam van Balkenende nog steeds met soms ongezonde bewondering naar Washington, de achterbanken van de Tweede Kamer hebben ontdekt dat aan de andere kant van de wereld ook leven is. Beijing komt in beeld. Niet vanwege het heiligdom van Zeus in Olympia, maar wel omdat fors betaalde adviseurs voorspellen dat over luttele jaren China de grootste economische macht ter wereld zal zijn. Dus roepen volksvertegenwoordigers plots dat Chinees in het pakket moet. Want er valt geld te verdienen. Sinds de Gouden Eeuw weinig veranderd.

Fransen trekken zich doorgaans weinig aan van talen die buiten de Métropole worden gesproken. Ze gaan bij voorkeur ook niet in dat buitenland op vakantie. Daarom hebben ze destijds bij de dekolonisatie nog wat tropische eilanden achtergehouden. Kunnen ze in hun langue maternelle toch een ballon bestellen.
Natuurlijk zit Engels op de middelbare school in het pakket. Maar slechts een enkeling slaagt erin dat zonder gruwelijk accent verstaanbaar uit de strot te krijgen. Je knijpt de billen bij elkaar wanneer je nieuwslezers op het tv-journaal Engelse termen of namen hoort verkrachten. Ze leren 't nooit en ze ontkennen niet dat ze dat ook helemaal niet willen.
Maar, zeggen chauvinisten, 3 maanden geleden werd in China de 100e supermarkt van Carrefour geopend en er werken toch 250.000 Chinezen in 1800 Franse bedrijven? En dat zonder Chinees in het examenpakket. Bien sûr, maar daarbij gaat 't om niet meer dan 1,2% van alle buitenlandse investeringen in dat enorme land.

Chinezen leren gewoon zelf massaal Frans, of Engels, of Duits. Desnoods Nederlands wanneer ze vinden dat ook in een landje onder de zeespiegel handel zit. Net zoals ze alles imiteren en daarmee de hele elektronicamarkt op deze aardkloot van spullen voorzien, doen ze daar niet moeilijk over.
Resultaat is dat Fransen in China per jaar voor slechts 8 miljard euro spullen verkopen, met aan de top Schneider (elektronica) en Alstom (energie en transport), maar nazaten van Mao vangen 20 miljard uit Frankrijk voor geleverde waar. Het ritselt dus ook in Parijs van de rapporten dat 't anders moet.

Maar pas op, ze komen dichterbij. Op 20 minuten rijden is kort geleden zonder veel poespas een grote zelfbedienings- en afhaalchinees geopend. De kleine en buitengewoon vriendelijke mannetjes en vrouwtjes spreken keurig Frans en 't is yamyam.

A380

Was zondag een 'all black' verliesdag voor Les Bleus, vandaag heeft Frankrijk haar trots weer een beetje terug. In Toulouse is de allereerste superjumbo van Airbus afgeleverd. Met 18 maanden vertraging, desondanks toch een feestje. Singapore Airlines heeft de primeur met de dubbeldekker van Europese snit en kwam het 73 meter lange gevaarte zelf ophalen. Ook een beetje feest in NL, want er zit een stukje Hollands glorie in het ontwerp. TU Delft ontwikkelde een licht laminaat als vervanging voor aluminium en Stork Aerospace produceert het spul.

Het gedeukte imago van de Frans-Duitse gigant Airbus kan een poetsbeurt goed gebruiken, want er zijn de laatste jaren fors wat steken gevallen in het zo prachtig opgezette breiwerkje. Nog maar twee weken geleden werden ook een paar koppen rolklaar gemaakt. Franse media doen niet flauw met verdachten. Met naam en toenaam plus foto werd een hele rij Airbus-managers aan de schandpaal geklonken. Handel in voorkennis luidt de forse beschuldiging. Eén van de bazen zou zelfs 3 miljoen hebben overgehouden. Aandelen verkocht en opties verzilverd toen het mis dreigde te gaan met de levertijd van de zo bejubelde A380.

Verrijking door de top en op de werkvloer 10.000 ontslagen om kosten van de tegenvaller te dekken. TV-ploegen rukten uit en de salariés aan de poort gaven commentaar met een zichtbaar hoog zuurgehalte. De Franse staat, voor 15% aandeelhouder in het moederconcern, doet nog even of de neus van Marianne bloedt. Maar het eerste schandaal lijkt rijp voor het bordje van Sarkozy en hordes advocaten lopen zich al warm. Ce n'est que le début, zeggen insiders.

Maar vandaag nog even champagne voor de bonzen. Ze mogen er bij zolang rechters nog niet aan de beurt zijn. Het grootste pasagiersvliegtuig ter wereld gaat op 25 oktober in de dienstregeling van Singapore naar Sydney. Kaartjes zijn via eBay verkocht en de opbrengst van de eerste vlucht gaat naar goede doelen, waaronder Artsen zonder Grenzen. Normale ticketprijs $ 900, maar op de veiling zijn stoelen verkocht voor meer dan $ 10.000.

De A380 kan 800 mensen vervoeren, maar Singapore Airlines heeft maar 555 seats laten plaatsen. De overgebleven ruimte wordt gevuld door die prachtige stewardessen...

... zo mee of inpakken?...

NB Klik op plaatjes voor een vergroting

Gezellig 2

Gezellig 1 heeft een beweging op gang gebracht. Het besef groeit en het aantal werkers in het veld neemt toe. Langzaam begint de aftakeling van de gezelligheid. Soms wordt al bij de begroeting door Frans-Nederlandse vrinden driftig gezocht naar alternatieven om de gevoelens van het moment te beschrijven. Onverwachte creativiteit die uitmondt in luisterrijk proza. Hulde daarvoor.

Er zijn natuurlijk verslaafden die 't niet kunnen laten. Sinds enkele weken verdenk ik sommigen zelfs van een overdosis. Grijnslach bestorven op het gelaat, schuddebuiken niet te stoppen, tranen over de wangen, feest kan niet op. En natuurlijk het bekende afscheid. "Bedankt voor de gezelligheid", ik hou het teiltje bij de hand.

Onderzoek heeft inmiddels aangetoond dat alleen in een afgelegen nederzetting in het uiterste noorden van Noord-Canada nog een uitdrukking bestaat die het verfoeide begrip benadert. De vrijwel uitgestorven populatie verkeert echter, ongetwijfeld door generaties lange gezelligheid, in een staat die men gerust deplorabel mag noemen. De meeste tijd brengen de overlevenden door in hun iglo bij een knapperig houtvuurtje, theelichtjes op de vloer, partij pelpinda's bij de hand, kijkend naar de locale Gouden Kooi en nippend aan een ijswijntje.
Gelukkig voor de mensheid is elders buiten NL geen vergelijkbare afwijking ontdekt*.

Er is nog een lange weg te gaan maar de zege zal ons zijn, vrienden van het betere woord. Het dagblad TROUW organiseert een belangrijke verkiezing: wat is het meest typische van NL. Dus heeft iemand deze week een oproep gedaan om gezelligheid tot de meest typische gewoonte te kiezen. Even schrikken?

Nee, het addertje zit weer 's onder het gras. Het gebeurt namelijk op de razend populaire internetsite Geen Stijl. En daar lukt 't ze elke keer om welke peiling dan ook te laten crashen. Door internauten op te roepen op iets te stemmen wat belachelijk of verwerpelijk is c.q. moet worden bestreden. Het Buckler-effect van Youp van 't Hek.
Je raadt 't al. Geen Stijl voert actie om het "verschrikkelijke" gezelligheid voorgoed om zeep te helpen. Op hun site kun je meestemmen.

Het zal duidelijk zijn dat ik deze oproep van ganser harte en met groot genoegen ondersteun. Laten we eendrachtig de gezelligheid voorgoed achter ons laten!

* Er schijnt nog een ernstiger vorm te bestaan: Brabantse gezelligheid.
Je kunt je daartegen laten inenten...

Rommelige familie

Clovis (zie 21 sep) heeft in 511 naast zijn Parijse sterfbed vier zonen en dat is een beetje dom. Volgens de Salische wet van de Franken, waarvan Clovis de baas is, moet je de bezittingen na je dood verdelen over alle jongetjes. Zijn rijk, moeizaam bijeen gevochten en gescharreld, valt dus in vier stukken uiteen. Childebert, Clodomir, Clotaire en Thierry, zo heeten de rakkers, maken er een zootje van en hun nazaten zetten die traditie voort. In de Franse geschiedenisboekjes heet dat keurig un periode confuse.

Alleen al de rommelige manier waarop de familie met elkaar omgaat is avondvullend. Voorbeeld? Maar wees gewaarschuwd, 't wordt gruwelijk .
Zoontjes van overleden Clodomir worden door grootmoeder Clotilde opgevoed. Childebert en Clotaire zien de erfenis steeds dunner worden, gaan bij oma op bezoek en twee van de drie neefjes overleven de visite niet. De derde ziet de bui hangen, gaat wijselijk het klooster in en schopt het als Saint Cloud nog tot abt in Nogent.

De zoon van Thierry heeft een extreem ijdel vrouwtje, die haar dochtertje de keel dichtknijpt om te voorkomen dat ze ooit mooier zal worden als maman. En Clotaire, die hoort dat zijn bloedeigen zoon samenspant om hem om zeep te helpen, komt terstond in actie. Zoonlief opgesloten in een hutje met rieten dak, de fik erin en probleem opgelost.

De kleinzonen van Clovis maken het nog spannender. Chilperic woont samen met de zachtaardige en godvrezende Galswinthe, die meer in de kapel verblijft dan in het echtelijk bed. Haar zusje Brunehaut is een felle donder, getrouwd met zijn broer Siegbert. De mooie slavin Frédégonde vindt Chilperic een beetje sneu, deelt het bed met hem en dat bevalt beiden prima. Samen besluiten ze Galswinthe voortijdig richting geliefde hemel te sturen en Frédégonde regelt een afdoende wurgdood in hetzelfde bed.
Brunehaut wil haar engelachtige zusje wreken en echtgenoot Siegbert verklaart zich solidair en broer Chilperic de oorlog. Kun je 't nog volgen? Dan komt ook nog een derde broer ten tonele, de wat sullige Gontran. Diens poging om de zaak te sussen mislukt en Frédégonde, nu als koningin officieel bij Chilperic ingetrokken, slaat wederom toe. Zij laat Siegbert in 575 tijdens een jachtpartij naar de eeuwige jachtvelden vertrekken. Zelf krijgt ze niet veel later iets met een minnaar aan het hof, die op zijn beurt in 584 zorgt dat Chilperic* uit het spel verdwijnt. Brunehaut en Frédégonde, inmiddels beiden zonder gemaal, houden het oorlogvoeren op eigen houtje nog even vol. Drie jaar later verdelen de overgebleven jongetjes de boel opnieuw.

Tumult en kinnesinne in de familie is opmaat voor de definitieve kloof tussen wat later Frankrijk en Duitsland werd. Zo gaat dat met koningshuizen. Hadden de jongens en meisjes de kop er bij gehouden, was toen al een machtig Europa ontstaan. Had een boel oorlogen gescheeld. Maar als je alles van tevoren weet...

* Chilperic, hier naast Frédégonde la Cruelle, houdt zijn eigen hoofd vast. In de middeleeuwen vaak een manier om aan te geven dat er een luchtje zat aan zijn dood...

Radar

1600 zijn er in Frankrijk in bedrijf. 1000 stuks staan op vaste plekken en 600 zijn mobiel in de achterzak van gendarmes. Snelheidscontrole met radar heeft hier spectaculair succes. Het jaarlijkse dodental op snelwegen en routes nationales is tussen 2002 en 2005 met bijna 36% gedaald, in heel Frankrijk waren dat 1924 doden minder. Je merkt het onderweg. Op de autoroutes wordt (eigen waarneming) voornamelijk te hard gereden door niet-Fransen, vooral Spanjaarden, Italianen en Duitsers. Fransen kijken wel uit. 12 strafpunten en je bent je rijbewijs kwijt, nog afgezien van de boetes.

Elke radar fixe wordt vanaf de introductie vier jaar geleden keurig met een bord aangekondigd. Maar de jongens en meisjes van Sarkozy, die ook al de maximum snelheid willen terugschroeven, hebben stoute plannen. Cécile Petit, een strenge madame ingehuurd voor verkeersveiligheid, kan het niet ver genoeg gaan. Tot 2012 worden er jaarlijks 500 radars bijgeplaatst.
Maar het wordt nog spannend: Cécile wil alle waarschuwingsborden vóór de flitspalen weghalen! Eigen schuld dikke bult, dat wordt het beleid.
Nu is het nog zo (wees maar eerlijk) dat je bij zo'n bord de rechtervoet even rust gunt. Na de radar is 't over en gaat het wijzertje veelal weer gezwind naar maximum-plus. Dat gaat dus straks goed fout.*.

Vóór de verkiezingen gonsde het al dat 't die kant op zou gaan. Beoogd minister Alain Juppé verwees geruchten subiet naar kaboutertjesland toen hij in opiniepeilingen punten moest inleveren. Inmiddels is Alain democratisch gewipt en Cécile heeft kennelijk weinig vrees voor het kiesvolk. Daarom roept ze ook dat in binnensteden een zone douce komt waar geen hond meer harder mag dan 20 km per uur. Afgekeken van Belgen, zegt ze. Die schijnen dat ergens te doen, misschien wel hier...?

Natuurlijk zijn de eerste protesten tegen de flitspaal-nieuwe-stijl al binnen. De federatie van automobielclubs vindt 't maar niks, want 't gaat toch goed zo? Om andere redenen gaat de oppositie natuurlijk Assembléebreed dwars liggen. De verkoop van spuitbussen verf zal ongetwijfeld een record gaan beleven. Toch hèt middel om flits èn bijbehorende gendarme een poosje te frustreren.
Strenge Cécile geeft nog even niet prijs wanneer de flitspaal undercover gaat. Opletten geblazen.


* Let ook op de Europese regel dat boetes in andere EU landen in je woonland geïnd worden. Nederland (in juni j.l), Duitsland, België en Frankrijk hebben die regel al ingevoerd. De rest zal snel volgen. Reken je dus niet rijk over de grens.

Jacques Tati

Dinsdag is het 100 jaar geleden dat Jacques Tatischeff werd geboren. In het dorpje Pecq, vlakbij Parijs. Maar kleine Jacques is bepaald geen dorpsjongen. Pa is Russisch ambassadeur in Parijs en ma de Nederlandse Claire van Hoff, met zelf een Italiaanse moeder. Wat je noemt een cosmopolitische afkomst. Hij speelt na zijn schooltijd een paar jaar professioneel rugby en ontdekt dan het theater.
Als Jacques Tati treedt hij op als pantomimespeler, wat hem op het idee brengt om films te maken. Zijn passie voor sport en mime probeert hij in 1931 uit in een eerste proeve, maar de film verschijnt nooit. Hij moet wachten tot na de oorlog, maar dan heeft zijn creativiteit succes. In 1946 maakt hij een zeer geslaagde korte hilarische film over de stuntelige hyperactieve postbode François, L'école des facteurs. Hij speelt zelf de hoofdrol en zal dat in al zijn volgende films blijven doen. Er volgt snel een vervolg met de facteur en de eerste lange speelfilm Jour de Fête betekent zijn doorbraak.

Tati besluit om vooral zijn mimetalent uit te buiten in de volgende film. Hij creëert het typetje Monsieur Hulot, een onhandige slungelige en vooral ouderwetse Fransman. In 1953 laat hij zijn alter-ego datgene doen wat Fransen het ultieme tijdverdrijf vinden, op vakantie.
Les vacances de M. Hulot wordt een ongekend succes en Hulot zal uitgroeien tot één van de iconen van de Franse komische film. Toch staat de film bol van kritiek op het publiek, de Franse bourgeoisie.
Vijf jaar later is Mr. Hulot in Mon Oncle op visite bij de ouders van zijn kleine neefje. Het is een tragi-komedie over decadentie en hebzucht van een rijk maar ongelukkig gezin. Tati verdient er internationale erkenning mee en een Amerikaanse Oscar voor de beste buitenlandse film.

Zijn volgende project kost hem 4 jaar en een faillissement. Hij plaatst Mr. Hulot in een futuristische setting, bouwt er complete stad voor als decor en gebruikt bijzondere en vernieuwende filmtechnieken. De Amerikaanse markt moet worden veroverd.
Maar de vonk is weg. De humor gaat onderuit door teveel aandacht voor het beeld, de filmische trucs. Playtime is in 1967 gereed en doet het in Frankrijk nog redelijk, vooral door de roem van de regisseur. Maar Amerika heeft de film nooit gezien.

Het duurt vijf jaar voordat Tati weer aan de bak komt. Hij laat Mr. Hulot in een caravan van Parijs naar Amsterdam rijden in Trafic. Bert Haanstra neemt nog een deel van de regie voor zijn rekening. Succes blijft echter uit en behalve een komedie over het circusleven voor de Zweedse televisie is de inspiratie en het geld op. Een karige productie voor een groot talent. Maar de drie films die wel succes hadden, zijn dan ook van uitzonderlijke klasse. De eerste keer wellicht meer voor een glimlach dan een schater, maar Tati moet je vaker zien om àlles te zien.

Dat kan zondag 7 oktober op de Franse culturele tv-zender Arte. Daar wordt zijn geboortedag alvast gevierd met een documentaire over de illustere regisseur-acteur en een analyse van zijn grootste fiasco Playtime.

Maar vooral om 20.40 uur met Les vacances de M. Hulot.
Irrésistible, zegt Arte zelf.

* Jacques Tati overlijdt in 1982 aan kanker

Klonen

Voorspelling: binnenkort doet het gerucht de ronde dat Sarkozy gekloond is. De energieke Franse president, al fors getuimeld op de populariteitsladder, is namelijk omniprésent. De New York Times kopte bij zijn portret A Frenchman in a Hurry. Waar camera's zijn, daar is Nicolas. Elk tv-journaal, voorpagina's van kranten, tijdschriftencovers en ranzige boulevardbladen wanneer 't om zijn vetrolletjes gaat. Dubbelgangers of doet ie 't allemaal alleen? Maar heeft ie dan nog tijd voor het Elysee? En wie slaapt er naast Cécilia?

Want Sarkozy heeft ambities zo hoog als de Eifeltoren. Frankrijk moet worden hervormd. Sterker nog, Nicolas rept al van een révolution culturelle. De laatste weken druppelen wat plannetjes in de media die la patrie weer moeten opstuwen in de vaart der volkeren. Het volwaardige lidmaatschap van de NAVO is er één van.
In het onderwijs wordt zo'n 50 jaar achterstand op Nederland goedgemaakt. Met ingang van het volgende schooljaar (2008) hoeven toekomstige kiezertjes niet meer op zaterdag naar kleuter- of basisschool. Een jaar later volgen middelbare scholieren. Ouders blij, maar gemor in het kamp van onderwijsdeskundigen.

Meer verzet valt te verwachten. De autolobby is de messen al aan 't slijpen. Om in de pas te komen met de rest van Europa zijn wat milieumaatregelen aangekondigd. De belangrijkste is het terugbrengen van de maximum snelheid buiten de bebouwde kom met 10 km. Dus nog maar 120 op de autoroute. Kost absoluut weer procenten populariteit. Kom een Fransman niet aan zijn liberté mobile. De verantwoordelijke minister kiest dan ook voorzichtig voor een brede maatschappelijke discussie. Kan het altijd nog in de frigidaire.

Vakbonden hebben hete maanden aangekondigd wanneer Nicolas zijn sociale hervormingen wil doorvoeren. Werkweken, lonen, ziektekosten, alles lijkt op de schop te gaan. Sarko heeft ook een bevoorrechte groep werknemers in zijn vizier. Van priesters tot iedereen die bij de spoorwegen werkt. Daar regeert sinds jaar en dag een régime speciale, met o.a. aantrekkelijke financiële voordelen bij pensionering. Daar moet je van afblijven, vinden de syndicats. In 1995 ging premier Alain Juppé al op z'n gezicht.

Het wordt spannend en misschien komen er nog meer Sarkozy's om toch in beeld te blijven. Bij het plaatje van zeilster Maud Fontenoy, die een lintje krijgt voor haar solotocht rond de wereld, slaat in ieder geval de twijfel al weer toe.

Is dit de echte of niet...?